Tekst: Steven Kooijman
17 september, Parc des Princes. De wedstrijd tussen Paris Saint-Germain en Olympique Lyon verkeert nog in de verkennende fase als Neymar, bal aan de rechtervoet, op de rand van het strafschopgebied wordt opgewacht door Kenny Tete. Neymar, bijkans op de achterlijn, houdt in. De Braziliaan voert duidelijk iets in zijn schild. Op hetzelfde moment flitst er een conversatie van een dag eerder door het hoofd van Kenny Tete. Alsof hij de situatie heeft voorvoeld. “Ik had het er met een vriend over gehad. Ik vroeg: 'Denk je dat hij iets bij mij gaat proberen? Een akka of zo?'” Hij, dat is Neymar, de man van 222 miljoen.
Tete kijkt naar de bal en, les voor alle jonge verdedigers, blijft naar de bal kijken. Op dat moment zet Neymar zijn gevreesde akka in. Hij dreigt de Nederlander met buitenkant rechts over diens linkerbeen te passeren, om de bal razendsnel met binnenkant rechts langs het rechterbeen van de rechtsback van Olympique Lyon te slepen. Of door zijn benen te prikken. Althans, dat is de bedoeling. Tete, Amsterdammer, jongen van de straat, laat zich niet in de maling nemen. “Ik dacht: doet hij dit nou écht?”
Ja dus. Neymar doet het echt. Maar Tete, van 9 oktober 1995, houdt zijn benen dicht. Wat heet! Hij perst ze bijna tegen elkaar aan. “Ik was bang voor die panna. Gelukkig had ik ‘m door.” Dat niet alleen, in het gevecht om de bal is het niet Tete, maar Neymar die door de benen wordt gespeeld. Tete, cool: “Het pakte goed uit.”
Kenny Tete in duel met de grootste ster in de Franse Ligue 1: Neymar
400 MILJOEN
Het was voor Kenny Tete in vele opzichten een bijzondere wedstrijd. Allereerst was daar de tegenstander, het puissant rijke PSG. Grappig eigenlijk. Toen Tete begin juli de overstap maakte naar Lyon, was de Ligue 1 nog de Ligue 1. Een door de aanwezigheid van grootvorst PSG volkomen scheef gegroeide competitie, waar sporadisch een opstandige onderdaan er met de poet vandoor gaat. Zoals afgelopen seizoen in het geval van AS Monaco. Maar verder dient de competitie voornamelijk als springplank voor de Premier League, La Liga en vooruit, de Bundesliga.
Want in Frankrijk bulkt het van de talentvolle voetballers. Maar hoe groter het talent, hoe groter de kans dat hij de benen neemt. Ook al liggen de salarissen in het Franse voetbal aanmerkelijk hoger dan in de Eredivisie, zo bleek uit een geheim rapport van de Franse sportkrant L’Équipe. Zo pakte Karim Rekik toch maar mooi even twee miljoen in Marseille en is Memphis Depay met 5,5 miljoen grootverdiener in Lyon.
Maar goed, nadat begin september alle stofwolken boven de transfermarkt waren opgetrokken, was de Ligue 1 vooral de competitie van de twee duurste spelers ter wereld. De transfers van Neymar en Mbappé naar PSG waren gezamenlijk goed voor een slordige 400 miljoen euro, het honderdvoudige van wat Tete Olympique Lyon heeft gekost. Tete maakt een gebaar dat hij er ook niks aan kan doen. “Het zijn waanzinnige bedragen. Natúúrlijk zijn het waanzinnige bedragen. Het maakte mijn stap toch wel een beetje speciaal. Neymar en Mbappé geven de Ligue 1 extra allure.”
BIJTEKENEN
De uitwedstrijd tegen PSG betekende Tete’s zesde competitieduel in Franse dienst. Aan dat aantal kwam de rechtsback afgelopen jaar in Amsterdam niet eens in een heel seizoen. Terwijl hij de voorbereiding nog zo opgewekt was begonnen. “Ik was net teruggekomen van een zware enkelblessure, voelde me topfit. Ik had zoiets van: ik blijf lekker bij Ajax en ga mijn contract verlengen. Ik zag het helemaal zitten. Dacht: dít gaat mijn jaar worden!”
Na een desastreuze seizoensopening besluit de nieuwe hoofdtrainer Peter Bosz zijn basisformatie compleet op de schop te gooien. Tete, international, is een van de voornaamste slachtoffers. “Al vrij snel werd me duidelijk dat het niet goed zat. Bijtekenen zat er niet meer in. Wie gaat er nou bijtekenen terwijl hij op de bank zit? Ik werd volledig over het hoofd gezien. Na de winterstop zat het seizoen er eigenlijk al op. Voor mij was het duidelijk dat ik voor mezelf moest kiezen.”
Tete kan niet leven met de uitzichtloze situatie waarin hij is beland. Zeker niet met een mogelijke Europese finale in aantocht. Wel blijft hij hard trainen, op advies van zijn moeder. “Zij bleef zeggen: 'Doe je stinkende best, meer kun je niet doen!' Maar ik wilde gewoon iedere wedstrijd spelen. Vond dat ik in de basis hoorde. Ik weet niet of het lastig was voor de trainer. Het team draaide. Ik denk dat hij er wel uit was wat hij wilde. Eigenlijk ben ik gewoon puur aan de kant gezet.”
DANKBAAR
Het zijn de supporters die hem op de been houden. Want Tete is niet de enige die niet begrijpt waarom Peter Bosz hem volledig links laat liggen. Er breekt nog net geen revolte uit onder de supporters, die maar niet kunnen begrijpen waarom Bosz zo halsstarrig blijft kiezen voor Joël Veltman als zijn eerste rechtsback. “Ik heb ongelooflijk veel steun gekregen van de supporters. Ik heb toch heel lang rondgelopen bij Ajax, maar ik kan me niet herinneren dat een speler een seizoen lang zo hartstochtelijk is gesteund als ik.”
“Waar ik ook kwam, op straat, bij de Albert Heijn, bij de bakker of op tv, overal namen mensen het voor me op. Ze klampten me aan, spraken mij moed in. Daar ben ik die mensen heel dankbaar voor. Zij hebben mij de kracht gegeven om niet op te geven maar door te zetten. Want het was niet makkelijk. Voor die mensen heb ik het gedaan, ben ik keihard blijven trainen. Zij hebben mij de kracht gegeven.”
Ondanks alle steunbetuigingen snakt Tete naar het einde van het seizoen. Hij is zijn situatie en alle heisa eromheen spuugzat. Voor hem is dan al duidelijk dat hij Ajax in de zomer zal verlaten. “Op een gegeven moment besloot ik voor mezelf te kiezen. Ik denk dat iedereen het wel begrijpt. Ik ben geen voetballer die je lang op de bank moet zetten. Gelukkig had ik de clubs voor het uitkiezen. Clubs uit de Premier League, uit Italië. Maar al snel wist ik dat ik naar Lyon wilde.”
Kenny Tete duelleert met ex-teamgenoot Hakim Ziyech tijdens een oefenduel tussen Olympique Lyonnais en Ajax
GEVOEL
Lyon. Het toeval wil dat Kenny Tete afgelopen seizoen zijn allerbeste wedstrijd tegen Olympique Lyon speelde. Thuis in de Arena, in de halve finale van de Europa League. Het was de wedstrijd geweest van Bertrand Traoré, die avond goed voor twee goals. En het was de avond van Kenny Tete. De rechtsback verhief die dag in mei het vak van verdedigen tot kunst. Zijn invalbeurt acht dagen later in de Rhônevallei mocht er overigens ook zijn.
De Fransen begrijpen er geen snars van waarom Tete de tweede viool moet spelen in Amsterdam. Zij richten hun pijlen op de Nederlands international, op een manier die bij Tete in de smaak valt. “Ze wilden mij net wat liever hebben dan die andere clubs. Ik heb puur naar mijn gevoel geluisterd. Het hielp dat ze Bertrand Traoré ook wilden halen. Ze zagen ons samen op rechts spelen, zo werd mij verteld. Bertje en ik hebben toen wel een paar keer met elkaar gebeld.”
Zijn vertrek bij Ajax verloopt in stijl. Met opgeheven hoofd en door de voordeur. Daar hechtte waarde aan, zegt hij. “Ik heb er vanaf mijn negende een ongelooflijk mooie tijd gehad. Ajax heeft me altijd geholpen om een betere speler te worden. Ze hebben mij een podium gegeven en ik heb een mooie stap gepakt. Daar ben ik ze dankbaar voor. Natuurlijk zijn er dingetjes gebeurd waarin ik teleurgesteld ben. Maar dit soort teleurstellingen maken je alleen maar sterker. Daar ben ik nu wel achter gekomen. Het leven is niet alleen maar hosanna. Op het moment dat je een klap oploopt is het niet leuk, maar ik heb er wel veel aan gehad.”
ZONNEKONING
De aanpassing op sportief gebied verloopt gladjes. Waar complete volksstammen aan Nederlandse voetballers na hun buitenlandse transfer in een impasse geraken, daar staat Tete wekelijks in de basis. “De trainer (Bruno Génésio, red.) rouleert af en toe, maar ik speel bijna alles. En dat in mijn eerste seizoen. Dan moet je wel tevreden zijn hè.”
Tete wordt wekelijk getest, stelt hij onomwonden. “Het niveau is vele malen hoger dan in de Eredivisie. Alles is anders. Het spel is veel dynamischer, sneller. Als je een fractie te laat bent (hij maakt een gebaar, red.)… weg is je mannetje! En het gaat maar op en neer, negentig minuten lang. Het is pittig. Je speelt tegen betere, sterkere en snellere tegenstanders. Zelfs bij de op papier kleinere clubs. Ze hebben allemaal goede aanvallers, stuk voor stuk opportunisten. En de linksbuiten is meestal een van de betere spelers in een elftal.”
Met Neymar als Zonnekoning aller linksbuitens. “Om tegen dat soort jongens te spelen, in zo’n competitie, daar leef je voor als voetballer. Om te voetballen tegen Neymar, Mbappé, Cavani, Falcao… prachtig! Wie wil niet tegen dit soort boys voetballen? Daar kun je alleen maar beter van worden. Ik ben blij met de stap die ik heb gemaakt, ik heb het super naar mijn zin. Hoe het gaat, dat ik aan de bak kom. Dat ik gelukkig ben! Vooral dat laatste. Zolang ik maar gelukkig ben.”
BEVRIJDING
En of hij gelukkig is. Want Kenny Tete voelt zich weer voetballer. Voordat de traditionele kastanjefeesten aan de Côtes du Rhône losbarstten, had de Oranje-international al meer wedstrijden gespeeld dan afgelopen seizoen in competitieverband, KNVB Beker én Europa League. Met een ferme ruk heeft hij zich bevrijd van de ketenen van de reservebank. “Het voelt als een grote bevrijding. Dit is wat ik wil, hiervoor ben ik naar Lyon gekomen.”
Tete mist Amsterdam, dat wel. “Mijn vrienden, mijn familie, alles eigenlijk. Amsterdam is mijn stadje. Ik ben al een paar keer heen en weer gevlogen.” Hij is allesbehalve een wereldburger, zegt hij. “Om eerlijk te zijn: ik was tot de uitwedstrijd tegen Lyon één keer eerder in Frankrijk geweest. Met Jong Oranje. De taal is wel een dingetje, de meeste spelers en de trainers praten geen Engels. In het begin kon ik daarvan in de stress raken.”
Nu lacht hij erom. “Ik kom er op de één of andere manier wel uit. Van de club moest ik verplicht tienmaal op Franse les, maar na die lessen heb ik besloten de lessen te blijven volgen. Het is goed voor mijn ontwikkeling, als mens. Ik wil met de mensen in hun taal kunnen praten. Ik heb er nooit zo over nagedacht, maar nu denk ik: het is een rijkdom om een buitenlandse taal te beheersen. Dat maakt een groot verschil.”
TO THE RESCUE
Zonder familie, zonder zijn in Amsterdam achtergebleven vriendin, is Tete op zichzelf aangewezen. Ook dat was even wennen. “Maar het leven is goed hier. Het weer is aangenaam en de mensen zijn vriendelijk.” En als hij er wat de taal betreft niet uitkomt, dan is daar altijd Bertrand Traoré. “Bertje, mijn redder in nood! Die helpt mij met alles, staat altijd voor mij klaar. Ik zit en sta áltijd naast hem. Hij spreekt vloeiend Frans, een wereldgozer.”
Kenny Tete met goede vriend Bertrand Traoré, eerder ook teamgenoten bij Ajax.
Tete en Traoré vormen samen met Memphis Depay de Holland-squad. “We vormen een klein groepje, zonder ons van de groep af te zonderen. Maar ik vind het af en toe wel effe lekker om Nederlands te praten. Hetzelfde geldt voor Memphis. Daarnaast zijn daar nog de Engelstaligen. Ach, ik maak met iedereen wel een praatje. Soms met de nodige spraakverwarring, maar ik kom er altijd wel uit, haha.”
Van al zijn medespelers is de band met Traoré het innigst, geeft hij toe.
“Bij Ajax hadden we ook al een goede band. Ook in het veld, ook al klinkt dat een beetje gek. Maar als we samenspeelden, dan hadden we een klik. Bertje wilde graag met mij samenspelen. Wat dat betreft zijn we in Lyon met de neus in de boter gevallen. Hij is een geweldige voetballer om voor je te hebben staan. Hij werd afgelopen seizoen absoluut tekortgedaan in Nederland. Dat mag weleens gezegd worden. Die gozer kan vreselijk goed voetballen, niet normaal.”
ACHTERSTAND
Een voetballer die niet misstaat in de Ligue 1, zullen we maar zeggen. Met Traoré, Memphis en Tete hoopt Lyon, tussen 2002 en 2008 zevenmaal op rij landskampioen, weer aansluiting te vinden bij PSG. “De jaren dat er groots werd ingekocht, zijn voorbij”, legt Tete uit. “We moeten het voor een deel van de jeugdopleiding hebben. Die steekt goed in elkaar en kun je wel een beetje vergelijken met die van Ajax.”
Ondanks alle goedbedoelde pogingen loopt de achterstand op PSG alweer in de dubbele cijfers. “Het spel ziet er goed uit, maar we hebben onnodig veel punten laten liggen. Te vaak gelijkgespeeld. Tegen PSG hebben we laten zien waartoe we in staat zijn. We speelden heel goed, hadden kansen op de overwinning. Maar het zat niet mee. Het was een goed meetmoment voor ons, we hebben kunnen proeven aan het niveau dat we willen bereiken. De conclusie: we zijn op de goede weg.”
