Pas nu de strijd is gestreden en Cruijff voor de - in mijn ogen - onmogelijke taak staat om zijn voorspelling "dat onder zijn leiding Ajax zal terugkeren naar de Europese top", te gaan waarmaken, beginnen ook anderen zich te roeren. En het verhaal dat ze vertellen, is er één om van te schrikken. Echt stil was ik na het lezen van twee grote interviews met ex-directeur Sturkenboom, die zijn weken in de ArenA in zowel NUsport als NRC Handelsblad beschrijft, als was het een aflevering van The Soprano's.
Het verhaal van Marian Olfers (de kop: "Ik ben niet bang van Cruijff") in NRC gaf min of meer een zelfde beeld. Ik las dat artikel met extra veel interesse, omdat ik de dag ervoor in Hotel Huis ter Duin uitgebreid over Ajax had gesproken met Louis van Gaal. Het was een bijeenkomst die diepe indruk op me heeft achtergelaten, vooral ook omdat hij in eerste instantie niet van plan was het achterste van z'n tong te laten zien. Maar toen het gesprek toch op Ajax kwam, werd me al snel duidelijk waarom Van Gaal bereid was geweest om alle shit te trotseren en zich bereid had verklaard de nieuwe algemeen directeur van Ajax te willen worden: de man houdt gewoon van die club.
We vergeten het vaak, maar - net als bijna iedere voetbalfan - hebben ook de grootste spelers en trainers wel hun favoriete club. Verenigingen waarvoor ze dingen willen doen, waar ze bij andere clubs niet over zouden piekeren. Voor Louis van Gaal is Ajax
zo'n club. Ajax is de liefde, waarvoor hij bereid was zijn rustige sabbatical-leventje vaarwel te zeggen, nadat hij vanuit de boezem van de club steeds meer signalen had ontvangen, dat het - laat ik het maar ronduit zeggen, in zijn interview is Van Gaal zelf wat diplomatieker - in de ArenA en op De Toekomst een pokkenzooi was geworden.
Ik zie het al helemaal voor me: de supergestructureerde Van Gaal moet bijkans 'niet goed' zijn geworden, toen hij vanuit alle lagen van de club vernam dat er - na het aan de kant zetten van een aantal ervaren beleidsmakers en trainers - op De Toekomst een bepaalde vorm van anarchie was ontstaan. "Geen leiding, geen communicatie, geen structuur en zeker geen samenwerking op de werkvloer; wat resulteerde in chaos, angst en wantrouwen!", zo omschrijft Van Gaal de situatie in zijn gesprek met ELF Voetbal.
Toen hij daarmee werd geconfronteerd, kreeg zijn hart de overhand op zijn verstand. Niets was makkelijker geweest, dan lekker aan de kant te blijven en af te wachten tot welke ellende de nieuwe structuur zou hebben geleid. Om daarna zelf een glorieuze rentree te maken. Maar Van Gaal kon dat niet. Wachten op 'de klap' zit nu eenmaal niet in zijn aard. Hij wilde handelen, schaarde zich achter Ten Have, gokte en verloor.
Wat Van Gaal betreft, zijn zowel hij als Ajax terug bij 'af'. Cruijff heeft het juridische steekspel gewonnen en heeft alle besluiten die door Van Gaal zijn ingefluisterd, alweer teruggedraaid.
Of daarmee ook de 'pokkenzooi' is teruggekeerd, zal spoedig blijken. Van Gaal kan nu niet anders meer, dan het allemaal aan Cruijff over laten. Hij staat aan de zijlijn en kan alleen maar toekijken. "Veel succes! We gaan het wel zien", waren zijn laatste woorden richting ELF Voetbal, toen hij het over de toekomst van "zijn Ajax" had.
Veel vertrouwen heeft hij er niet in. Zoveel is wel duidelijk.
Jan-Hermen de Bruijn
Hoofdredacteur ELF Voetbal