"Spanning of stress? Dat zou ermee te maken kunnen hebben gehad. Niemand weet het precies”, vertelde Ronaldo, zittend tegenover presentator en oud-voetballer Gary Lineker tijdens een interview met de BBC in 2014. Ze keken samen terug op de dag van de finale van het WK 1998.
De nationale ploeg van Brazilië verbleef in aanloop naar de WK-finale in Chateau de Grande Romaine in Lésigny, net buiten Parijs. Het was net na lunchtijd, om een uur of twee, toen internationals César Sampaio en Edmundo Roberto Carlos om hulp hoorden roepen. Hij was in paniek. Toen Sampaio en Edmundo de hotelkamer binnen kwamen zagen ze Ronaldo, toen 21 jaar, op bed liggen, schuddend.
AANVAL
Edmundo haalde in 2000 tijdens een Braziliaans parlementair onderzoek naar de band tussen de CBF (Braziliaanse voetbalbond) en sponsor Nike herinneringen op aan dat moment. “Ik was in shock toen ik Ronaldo zag liggen. Zijn lichaam shakete. Zijn kaken stonden stijf op elkaar en er kwam schuim uit zijn mond.”
Edmundo pakte Ronaldo vast, waarna César Sampaio zijn vingers in de mond van Ronaldo stak om te voorkomen dat hij zijn tong zou inslikken. Kort daarna kwam de teamarts. Edmundo: “Iedereen was ongerust. Ik ben op een gegeven moment teruggegaan naar mijn eigen kamer. Die lag naast die van Ronaldo. Hij sliep als een baby na het hele gebeuren. Elke vijf minuten kwam iemand bij hem kijken hoe het ging.”
“Ik was drie tot vier minuten buiten bewustzijn hoorde ik later”, zei Ronaldo. Toen hij later nietsvermoedend door de hoteltuin wandelde hoorde hij van ploeggenoot en goede vriend Leonardo wat er was gebeurd. Teamarts Lidio Toledo nam Ronaldo voor onderzoek mee naar een kliniek in Parijs. De andere spelers stapten in de bus naar Stade de France.
Heimwee naar betere tijden van het Nederlands elftal? ?
— ELF Voetbal ?? (@elfvoetbal) 4 juni 2018
Koop onze speciale extra dikke editie over het memorabele WK van 1998 in Frankrijk! ??#itaned #oranje #wk98 #france98 pic.twitter.com/VCqa8A0uDv
GROEN LICHT
Ruim een uur voor de finale ging in Stade de France een formulier rond waarop de naam van Ronaldo ontbrak in de opstelling. Edmundo was zijn vervanger. Totdat ruim een half uur voor de finale plotseling een nieuw formulier werd uitgedeeld aan journalisten. Daarop stond de naam van Ronaldo wel degelijk.
De medische staf had bondscoach Mario Zagallo eerder die dag geadviseerd Ronaldo niet te laten spelen. Later volgde alsnog groen licht. “Ik liet Zagallo geen keus”, aldus Ronaldo. “Met de positieve resultaten van de extra onderzoeken ben ik naar Zagallo gestapt. Ik wilde de finale echt niet missen. Achteraf was het zeker niet mijn beste wedstrijd. Misschien had de hele situatie rond mij die middag ook te veel indruk gemaakt op mijn teamgenoten. Het was voor hen vast eng om mij zo te zien.”
Bondscoach Mario Zagallo zei later voor het congres dat hij naar zijn idee inderdaad weinig keus had. “Als ik Ronaldo toen niet had opgesteld en we hadden zonder hem met 3-0 verloren dan was ik de zondebok geworden. Hij was onze beste speler.” Teamarts Toledo wilde ook geen boeman worden, vertelde hij in 2002 in gesprek met The Guardian. “Als ik Ronaldo niet had laten meedoen had ik na het WK naar de noordpool moeten verhuizen.”
COMPLOTTEN
Verantwoord of niet, Ronaldo deed mee. Al sinds het laatste fluitsignaal op de avond van 12 juli 1998 bestaan er speculaties, geruchten en complottheorieën over het meespelen van Ronaldo. Zo zouden de Fransen Ronaldo hebben gedrogeerd en vooral rond de rol van sponsor Nike bestaan veel verhalen.
Brazilië en Nike gingen in 1996 een sponsordeal van voor 160 miljoen dollar. Nike zou de Braziliaanse bond dringend hebben verzocht Ronaldo op te stellen. Het moest een finale worden tussen boegbeelden Ronaldo (Nike) en Zinédine Zidane (adidas). Nike zou al voor het WK bij Brazilië hebben bedongen dat Ronaldo alle duels op het WK zou spelen. Ricardo Teixeira, toenmalig voorzitter van de Braziliaanse bond, zou dat voor de finale nog hebben aangekaart in de kleedkamer. Hij had namelijk de lucratieve sponsordeal met Nike gesloten.
Edmundo zei tijdens het parlementair onderzoek: “Er waren de hele dag mensen van Nike rond onze ploeg. Alsof ze bij de technische staf hoorden.” Ronaldo werd ook verhoord. Tot nieuwe onthullingen leidde dat niet. Net als het hele onderzoek. Congresleden gingen na afloop van het verhoor een voor een met Ronaldo op de foto.
REVANCHE
Volgens een ander gerucht zou Ronaldo vanwege een knieblessure een injectie met een verdovend middel hebben gekregen. Die injectie zou verkeerd zijn toegediend waarna de epileptische aanval zou zijn ontstaan. En weer een andere theorie: Braziliaanse spelers konden naar verluidt 23 miljoen dollar verdelen wanneer ze de finale zouden verliezen. Daarvoor kreeg de Braziliaanse voetbalbond een gunstige loting voor het WK in 2002 en de toezegging dat Brazilië in de nabije toekomst een WK zou mogen organiseren.
Wat wel en niet waar is zal de toekomst uitwijzen of blijft verhuld. Tostao, wereldkampioen van 1970 met Brazilië, zei vlak na het WK in 1998 tegen The Independent: “In mijn tijd bepaalden legergeneraals welke spelers speelden. Nu zijn het de zakenmannen, sponsors en media. De WK-finale is de grootste tv-show van de wereld.”
Vier jaar na de mysterieuze en veelbesproken finaledag in Frankrijk, waarna Ronaldo werd verkozen tot beste speler van het WK, werd Brazilië alsnog voor de vijfde keer wereldkampioen. In de finale tegen Duitsland (2-0) maakte Ronaldo beide goals. Hij maakte acht doelpunten op het WK in Japan en Zuid-Korea.