De duizenden fans van AS Roma die onlangs de moeite namen om op een donkere woensdag naar het Stadio Olimpico te komen, hadden een fantastische avond. Niet omdat hun helden nu zo goed speelden in de kwartfinales van de Coppa Italia, want dat deden ze niet. En ook de komst van tegenstander Empoli, toen de nummer negentien van de Serie B, was niet direct reden tot grote opwinding. Nee, het enthousiasme van de fans had uitsluitend te maken met het feit dat een licht bebaarde veertigjarige nummer tien eindelijk weer eens de volle negentig minuten in actie kwam.
rancesco Totti, want over wie anders kan dit verhaal gaan, gaf de fans van de Lupi (Wolven, het zit zowel in het clublogo van AS Roma als in het embleem van de stad Rome) ook nog eens waar voor hun geld. Na ruim 96 minuten baggervoetbal en een 1-1 stand op het scorebord, was het Kevin Strootman gelukt om contact te krijgen met het been van de arme Empoli-verdediger Federico Agliardi. Een luide kreet, een fluit en de bal op de stip. Achter de bal, zoals zo vaak in zijn loopbaan, Totti, die na afloop zou verklaren wel 'zware druk te voelen'.
Op het veld was er niets van te merken. Feilloos verdween de bal in het doel voor de 307de treffer uit zijn loopbaan. Totti had zijn fans opnieuw beloond. Dit keer met een 2-1 zege en een dubbele halve finale tegen Lazio als extra beloning.
Toeschouwer
Wie half februari op de clubsite van AS Roma keek, zag dat coach Luciano Spalletti niet meer vaak een beroep doet op zijn veertigjarige aanvoerder. Tien wedstrijden gespeeld, één keer in de basis (tegen het nietige Cretone) en in totaal 273 speelminuten in de Serie A. Het zijn cijfers die horen bij een legende, die van zijn club alle kans krijgt om zijn in Rome ongeëvenaarde loopbaan in alle waardigheid af te sluiten. Op 28 maart is het precies 24 jaar geleden dat de niet al te grote aanvaller (1,80 meter) zijn debuut maakte voor AS Roma.
Totti's klassieke manier van juichen.
Zijn allerlaatste wedstrijd, ergens in mei, zal een bijzonder en emotioneel moment worden, want bijna geen Roma-fan weet nog hoe het is: een Roma-selectie zonder hun beste speler aller tijden. Als ze slecht getafeld hebben, kunnen Lupi-fans er 's nachts nog met een schok van wakkerschrikken, maar even, héél even maar, zag het ernaar uit dat Totti het lichtblauwe shirt van Lazio zou hebben gedragen. Scouts van bijna alle topclubs in Italië waren tegen het einde van de jaren '80 gecharmeerd geraakt van de prestaties van Totti, die voor zijn club Lodigiani verdedigers passeerde alsof ze er niet stonden.
AC Milan meldde zich bij Totti's ouders Lorenzo en Fiorella, maar zonder succes. Lodigiani besloot daarop een deal te maken met Lazio, maar uiteindelijk slaagde een van Roma's jeugdcoaches, Gildo Giannini, erin om het echtpaar te overtuigen van het feit dat hun dertienjarige zoon, een echte Roma-fan, meer toekomst had bij zijn favoriete club.
Speciaal talent
Het was de legendarische trainer Vujadin Boskov (ex-FC Den Haag en ex-Feyenoord en later Real Madrid en Europacup-finalist Sampdoria) die al heel snel in de gaten kreeg dat hij met Totti een speciale voetballer tot zijn beschikking had. Totti was pas zestien jaar oud, toen hij op 28 maart 1993 zijn debuut maakte in een uitwedstrijd bij Brescia. Een paar maanden later, op 4 september, volgde tegen Foggia ook zijn eerste treffer in de Serie A.
Totti's ster rees snel en daarmee ook zijn status binnen de club. Toen de toenmalige trainer Carlos Bianchi hem na een minder seizoen in januari 1997 aan Sampdoria wilde verkopen, koos Roma-voorzitter Franco Sensi echter voor zijn speler en tegen zijn trainer, die prompt verdween.
EK 2000
In aanloop naar het in Nederland en België gehouden EK 2000 liet de Italiaanse bondscoach Dino Zoff Totti (in 1996 Europees jeugdkampioen met Italië Onder 21) debuteren in de nationale ploeg. Dat was in een met 2-0 gewonnen kwalificatiewedstrijd tegen Zwitserland op 10 oktober 1998. Vlak voor het toernooi maakte Totti ook zijn eerste treffer in een wedstrijd tegen Portugal. Met twee goals en een assist in Nederland en België maakte Totti voor het eerst internationaal naam. Zijn meest memorabele moment kwam in die bizarre halve finale tussen Nederland en Italië, de wedstrijd waarin oranje vijf strafschoppen (!!) miste, twee in de 120 minuten voetbal en drie in de shoot-out. In die shoot-out nam Totti een van Italië's strafschoppen, een Panenka, die Edwin van der Sar kansloos liet.
Enkele dagen later, in De Kuip, was Totti slechts een paar seconden verwijderd van zijn eerste internationale titel. Lang zag het ernaar uit dat Delvecchio's goal tegen Frankrijk genoeg zou zijn voor een 1-0 finalewinst, maar in blessuretijd maakte Trezeguet gelijk, om daarna in de verlenging ook nog eens de Golden Goal te maken. Wel werd verliezer Totti uitgeroepen tot man van de wedstrijd.
De aanvallende middenvelder van AS Roma was in die jaren op de top van zijn kunnen. Op 31 oktober 1998 had hij al zijn eerste record op zijn naam gebracht door op 22-jarige leeftijd de jongste aanvoerder ooit te worden in de Serie A. Gelouterd kwam hij terug van het EK, klaar om samen met zijn medespelers bij Roma zijn stempel op de Serie A te drukken.
Niemand speelde meer derby's van Rome dan Totti.
Formidabel aanvalsduo
Fabio Capello was in juni 1999 trainer geworden in Rome en had maar één opdracht meegekregen: kampioen worden. Capello bouwde een 3-4-1-2-systeem rond Totti, die hem terugbetaalde met imponerende wedstrijden en fantastische goals. Op 17 juni 2001 kwam de bekroning toen in een kolkend, uitgelaten en uitverkocht Stadio Olimpico Parma met 3-1 werd verslagen en Roma voor de derde keer in de clubhistorie kampioen werd. Totti scoorde in die kampioenswedstrijd. Evenals trouwens Vincenzo Montella en Gabriel Batistuta, Roma's formidabele aanvalsduo. Maar Totti was dé man. Volkomen terecht werd hij uitgeroepen tot Serie A Speler van het Jaar.
Als hij in mei zal terugblikken op zijn 24 seizoenen met AS Roma, zal Totti direct toegeven dat die landstitel toen het absolute hoogtepunt van zijn loopbaan was. In de competitie golfde Roma daarna wat op en neer. In het eerste seizoen na de landstitel bijvoorbeeld zat het niet mee met een achtste plaats op de ranglijst. Maar een jaar daarna werd AC Milan partij geboden in de strijd om een nieuwe Scudetto, om vervolgens weer wat terug te vallen.
Totti's rol begon ook te veranderen. In plaats van spelverdeler werd hij steeds meer ingezet als aanvaller. Met succes. Zijn productie leek per seizoen toe te nemen. Op 19 december 2004 bijvoorbeeld werd hij Roma's all-time doelpuntenmaker in de Serie A, door het record van Roberto Pruzzo (107 goals) te breken. Geen wonder dat de leiding van AS Roma haar clublieveling een nieuw vijfjarig contract gaf met een jaarsalaris van 5,4 miljoen euro.
Internationale herkenning
Ondanks al zijn successen in de Italiaanse hoofdstad, snakte Totti zelf intussen naar meer internationale erkenning. Na die nipte finalenederlaag tijdens het EK 2000 volgden teleurstellingen op het WK van 2002 (uitschakeling door Zuid-Korea) en het EK 2004 toen Italië op doelsaldo in de groepsfase Zweden en Denemarken moest laten voorgaan. Totti zelf kreeg in de eerste wedstrijd rood nadat hij de Deen Christian Poulsen in het gezicht had gespuwd.
De aanvoerder van AS Roma, intussen bijna dertig, besefte dat, wilde hij ooit iets met de nationale ploeg bereiken, dat in 2006 zou moeten gebeuren. Hij trainde keihard, maar op 19 februari leek het noodlot toe te slaan, toen Totti in een wedstrijd tegen Empoli niet alleen zijn kuitbeen brak, maar ook een enkelband scheurde. Enkele maanden zag het ernaar uit dat hij het Duitse toernooi aan zich voorbij moest laten gaan, maar net op tijd was Totti hersteld.
Om deelname aan het WK niet in gevaar te brengen besloten artsen om een in zijn enkel aangebrachte metalen plaat niet te verwijderen. Half mei speelde hij als invaller in de verloren Coppa Italia-finale tegen Internazionale, waarna bondscoach Marcello Lippi overtuigd was van zijn fitheid en niet aarzelde om hem in de Italiaanse WK-selectie op te nemen. Spelers en trainer zouden de gok niet betreuren, want ondanks een wat lauwe start eindigde het toernooi met een Italiaanse wereldtitel.
Totti met enkele legendarische Italiaanse collega's.
De spelverdeler uit Rome speelde een belangrijke rol in alle zeven duels. Samen met zijn ploeggenoot Andrea Pirlo, de Argentijn Juan Román Riquelme, de Duitser Bastian Schweinsteiger en de Portugees Luís Figo, eindigde Totti eerste op de schaduwschutterranglijst met vier assists. Ook scoorde hij één keer. Hij deed dat echt op z'n Totti's, want die treffer was een strafschop in de verlenging van de achtstefinalewedstrijd tegen Australië.
Alleen in de eindstrijd tegen Frankrijk was Totti's rol bescheiden. Hij speelde slechts 61 minuten en kon alleen maar toezien hoe zijn ploeggenoten de benodigde strafschoppenserie in het voordeel van Italië beslisten. Maar ondanks die wissel was Totti's rol bij het veroveren van de wereldtitel duidelijk. Volkomen verdiend kreeg hij een plekje in het 23 man tellende beste team van het toernooi.
Totti in de halve finale in actie tgen Duitsland.
Focus op Roma
De WK-finale van Berlijn zou Totti's 58ste en laatste interland worden. Hij had in Duitsland al aangegeven zich vooral nog op AS Roma te willen concentreren. AS Roma profiteerde optimaal van het feit dat Totti zich weer helemaal op clubvoetbal kon concentreren. Ook al lukte het koelbloedig nemen van strafschoppen totaal niet meer (hij miste er in één seizoen liefst zeven),toch werd Totti topscorer van de Serie A. Sterker, zijn totaal van 26 doelpunten werd door geen enkele andere voetballer in Europa geëvenaard, zodat Roma's nummer tien ook nog eens de ESM Gouden Schoen won.
Met al vijftien seizoenen in de hoofdmacht van AS Roma, was Totti in een fase gekomen dat hij het ene na het andere record kon breken. En dat deed hij met verve. In januari 2008 bijvoorbeeld maakte zij zijn tweehonderdste doelpunt voor Roma en korte tijd later speelde hij zijn 387ste Serie A-wedstrijd voor de Lupi, daarmee het all-time record van Giacomo Losi brekend.
Toen Roma, tegen Inter, in juni 2008 de Coppa Italia voor de tweede keer op rij won, werd Totti Roma's meest succesvolle aanvoerder ooit: vijf titels en tien tweede plaatsen (of verloren finales). Het is dan ook geen wonder dat AS Roma op de officiële website haar aanvoerder de beste speler in de historie van de club noemt. Zo ongeveer ieder clubrecord staat inmiddels op zijn naam.
De meest legendarische selfie in het voetbal ooit.
Records
Hij is al lang Roma's all-time topscorer in de Serie A en in Europese wedstrijden. Totti maakte ook de meeste goals in alle wedstrijden (nummer 307 viel in die bekerwedstrijd tegen Empoli van 1 februari), benutte meer strafschoppen voor AS Roma dan wie ook en speelde, uiteraard in die 24 jaar, ook de meeste wedstrijden. Sinds een treffer tegen CSKA Moskou op 25 november 2014 is hij de oudste doelpuntenmaker in de historie van de Champions League (38 jaar en zestig dagen) en ook produceerde hij de meeste (elf) goals in de Romeinse derby tegen Lazio. Dat hij ook de meeste derby's op zijn naam heeft staan (39) spreekt voor zich.
Het seizoen 2016/17 is Totti's 25ste en laatste. In de historie van de Serie A speelde alleen Paolo Maldini in net zoveel seizoenen. Totti zal net als de legendarische verdediger van AC Milan de geschiedenisboeken ingaan, want in een tijd van onophoudelijk van clubs wisselende spelers lijkt het niet waarschijnlijk dat Totti's clubrecord in de nabije toekomst gebroken zal worden. Sterker, de kans is aanzienlijk dat de naam van Totti ook bij de volgende eeuwwisseling in de geschiedenisboekjes van het Italiaanse voetbal te vinden zal zijn.
